Kitap Okumak

Kitap okumak, kitap okuyor olmak ya da kitapları sevmek. Kimine göre bir tutkulu bir yaşam biçimi, kimine göre entellik kimine göre ise işkence. Her insanda uyandırdığı duygular farklı. Yaşadığımız bu çağda zaten bir külfet. Yıl olmuş 2015 tüketim toplumunun dibine vurmuşuz, insanlık çok eskilerde bir mazide bize bakıyor, bizlerde ellerimizde multi zeki cihazlarla arkadaşımızın “selfisine” bakıyoruz. Her şeyi biliyor, her şeyden haberdar oluyoruz. İletişim içindeyiz 7/24. Bir de işlerimiz var, dünyayı kurtardığımız. Her mailde gelen aciller, beyler, bayanlar, dallar budaklar bir şeyler… “O kadar yoğunum ki inan görmedim canım” O kadar yoğunuz ki o kadar olur hani. Bu kadar şeyin arasında ne kitabı canım sende!

Bir gidiniz eğer böyle düşünüyorsanız. Evet, biraz kaba oldu biliyorum ama öyle. Yapacak bir şey yok. Bu hale gelen insanlara benim söyleyecek tek sözüm bu. O kadar sığ bir düşünce yapısına sahip bir mantık ki bu üzerine ne konuşmaya, ne de yazmaya gerek var. O yüzden bu kısmı geçiyorum. Bu tip insanlara hayatlarında başarılar diliyor, kariyerlerine kariyer eklemelerini, en büyük terfileri almalarını temenni ediyorum. Aman zaman kaybetmeyin bir şeyler yapın hemen. Mail atın mesela. Ama gece yarısından sonra, cc de patron, yönetici gibi bir şeyler olsun tamam mı? Hadi kolay gelsin.

Bir diğer insan modeline geçelim. Bu insan modeli de hem okumayan hem de okuyanı engelleyen daha doğrusu eleştiren insan modeli. Bu öyle bir modeldir ki kompleks mi desem ego patlaması mı desem geri zekalılık mı desem, ne desem bulamadığım insan modeli. Bunu bir örnekle açıklamak isterim. Bloğumda bir süredir (Ocak 2015) her ay okuduklarımı paylaşıyorum. Birçok sitede görmüşsünüzdür bunu. Bu kervana bende dâhil oldum ve yazmaya başladım. Fena değildim açıkçası, bir kaç ay çok iyi sonra biraz düşüş yaşadım. Geçen ay yani Ağustos’da 17 kitap okumuşum. Şimdi 17 kitap gayet normal bir rakam. Kaldı ki bu kitapların 6 tanesi çizgi roman, 4 tanesi de 100 sayfalık kitap. Yani demek istediğim çok zaman alacak bir sayı değil. Ama ben her ay kendimi geliştirmeye ve daha fazla okumaya çalışarak, bu sayıyı arttırmaya çalışıyorum. Örneğin bu ayki hedefim 26 kitaptı ama olmadı. Bana göre gayet normal olan bu rakam, ismini ve maili vermeyen birilerine göre çok fazla gelmiş ve beni yalan söylemekle suçlamış, bir ay içinde bu kadar kitap okumanın imkânsız olduğunu söylemiş. İşin komik tarafı çevremden de birkaç kişiden bu kadar olmasa da benzer tepkiler aldım.

Konuya sorularla devam edecek olursak;

1 – Neden böyle bir yalan söyleyeyim? Fazla kitap okuyana madalya mı var? Hem de bizim ülkemizde?

2 – Neden bunu sorup, tartışıp, bunu nasıl yaptığımı öğrenmek yerine suçlayıp, kaçma yolu seçiliyor? Elimize ne geçiyor?

3 – Bu imkânsız tespitini neye göre ve kime göre verdiniz? Mesela size göre bir insan bir ay içinde kaç kitap okur?

4 – Her insanın kitap okuması aynı mıdır? A ile B kişisi aynı dakikada aynı sayıda sayfa bitirebilir mi? Kitabın öenmi yok mu? Kişinin önemi yok mu?

5 – Bu tip düşünceler için psikoloğa gitmeyi hiç düşündünüz mü?

Ülkemizde her gün bir olay olur, insanlar her gün defalarca kez ölür. Her gün kötü haber alınır ama bir gün olsun neden, niye bu olamaz, bu imkânsız demez. Ama iyi bir şeyler yapmaya çalışan birine, kendini geliştiren birine ya da insanlar için bir şeyler yapmaya çalışan bir kimse için eleştiriden ziyade yargılama, suçlama ve karalama yapılır… İşte bizim ülkemiz. Çok ama çok üzücü fakat bu bizim kocaman bir gerçeğimiz. Kendi halinde olmaya bile izin vermeyen toplumumuz sürekli olarak bir şeyleri ya da birilerini yargılamak, onların keyfini kaçırmak ve yaptıkları işten de soğutmak için ellerinden geleni yaparlar. Çünkü kendileri mutsuz, kendileri yapamıyorlar. Yapanlarında yapabiliyor olması rahatsız ediyor, bu sebeple onlara karşı tacize geçiyorlar. Peki, bu tip çok mu dönüş aldım? Aslında hayır. Peki, neden yazıyorsun bunu? Çünkü hem bu tiplerden bahsedip, insanların hevesleri kırılmasın ve tipleri hiçbir şekilde kaile almayın demek için hem de kitap okuyacak zamanın olduğunu insanlara göstermek için yazıyorum.

İşin yurt dışı ayağına hiç değinmiyorum farkındaysanız. O kısma girersem hepten kötü bir tablo çıkacak ortaya. O yüzden o kısma hiç ama hiç girmiyorum. Sadece şunu söylemek isterim. Goodreads‘de bir yıl içinde okumayı planladığım kitap sayısı 200. Bu sayı çevremdekilere göre çok büyük bir rakam. Herkes sen ne yaptın imkânsız o vs. klasik lafları sarf ederken, yurtdışında bir kaç Goodreads arkadaşım ve arkadaşlarımın arkadaşı 400, 600 gibi rakamlar yazmışlar. Bilmem anlatabiliyor muyum?

Zaman var demek kolay bu zaman nerde var diyebilirsiniz. Diyin buyrun. Dediğinizi varsayıyorum ve açıklıyorum.

Zaman Sorunu
En fazla harcanan zaman işe giderken ki zamandır. Araba kullanırken olmuyor tabi. Ama metro ve vapur biçilmiş kaftan. Otobüslerde okuyamayanlardanım ne yazık ki. Ama metro ve vapur zamanlarını en iyi şekilde değerlendiriyorum. Metro ile harcanan zaman gidiş dönüş en az 45 dakika. Vapur ile harcanan zamanda hemen hemen aynı hatta bazen geçiyor ona da 45 dakika diyelim etti size 90 dakika. Yürürken okuma yeteneği üzerinde de oldukça geliştirdim kendimi ama onu ayrı bir yazıda size anlatacağım. Oldukça iyi pratikler öğrendim. Okurken yürümek ve çevrenizi algılamak aynı anda üç işi yapabilmenizi sağlıyor. Neyse dediğim gibi bu ayrı bir yazının konusu 🙂

Peki, bu 90 dakika mı sadece zaman? Tabi ki hayır, bu sadece işe gidip gelirken bir günde geçen minimum süre. Mesai günleri 5 gün x 90 = 450 dakika yani 7.5 saat burdan kazandık. Akşamları da bir saat ayırabilirseniz eğer 5 saatte ordan gelir etti size 12.5 saat. Gelelim haftasonuna. Haftasonları herkes çıldırmış gibi dışarı atar kendini. Ben genelde bu çılgınlığa uymuyor, vaktimi evde ya da huzur bulabileceğim bir yerde geçiriyorum. Bazı hafta sonları 6-7 saat okuduğumu bilirim. Fakat bunu normal biri için hesaplıyoruz. Haftasonuda ikişer saat ayırdık diyelim 4 saatte ordan toplamda 16.5 saat etti.

Okuma Testi
Kitap okuma hızımı kendi kendime yaptığım bazı testlerle test ettikten sonra, işin biraz daha teknik kısmına girerek, kabul görmüş testlerle devam ettim. Tabi ki bu testi yaptığım sıra gözlerimin yorgun olması, ekran başında olmam, asla normal kitap gibi olmaması gibi etkenleri hesaba katmadım.

Bu sonuca göre;
1 dakika içerisinde 357 kelime okuyabiliyorum.
Okuduğum bu metini anlama oranım ise %40 Hiç ilgilenmediğim ya da öğrenmek istemediğim bir konu olduğu için sanırım. Daha ilgili olduğum bir konuda ise bu oran %90 lara kadar çıkıyor. 1 dakika içerisinde okuma hızım artmasına rağmen. Çünkü okurken içer gibi, çok sevdiğim bir yemeği yer gibi okuyorum. İşte bu yüzden hem okuma hızım artıyor hem de anlamam artıyor. Çevreden ve tüm dış etkenlerden en iyi şekilde izole olduğum durumlarda oluyor tabi bu.

Teste dönecek olursak. Bu teste göre ben Orhan Pamuk’un Benim Adım Kırmızı (552 sayfa) adlı kitabını 7 saatte okuyabiliyorum. Bu da demek oluyor ki yirmişer dakikalık 21 vapur seyahati ile kitap bitmiş oluyor. Vapur ile git gel yaptığımızı düşünürsek 10,5 sefer ile kitap bitmiş oluyor. Bu sadece vapur metroyu da eklersek bu daha da düşüyor.

Bu hızımla yani isteksiz okuma hızımla, Franz Kafka’nın Dava (215 sayfa) adlı kitabını 3 saatten az bir zamanda okuyabiliyorum. İşe gidip gelme süresi ile hesaplayacak olursak; yirmişer dakikalık 9 vapur seferinde kitap bitmiş oluyor. Metro ile birlikte ise sadece 4 seferde. Yani 4 metro 4 vapur seyahati gibi düşünebilirsiniz.

Dediğim gibi bu isteksiz olduğum zamanki çıkan sonuçlar. Çok merak ettiğim ve akıcı ilerleyen bir eserde bu rakamlar değişecektir. Ben her zaman kötüsünü düşünerek hareket etmek isterim. O zaman iyi daha bir iyi oluyor…

Zaman sorunu paragrafında ki 16.5 saati hatırladınız mı? Bir hafta içinde okumaya ayırabileceğimiz zaman. Bu süre içinde Kafka’nın Dava’sı gibi 5 kitap okuyabiliyorum, üstüne de 1.5 saatlik bir zamanım kalıyor. Haftada 5 kitaptan ayda 20 kitap okunabiliyormuş demek ki. 20 kitabı boş verelim. İnce hesap yapmış olalım, yanlış hesaplamış olayım, sizin o kadar zamanınız olmayıversin, ne biliyim sizin evde başka işleriniz olsun, bu sürenin yarısı kadar olsun her şey yani ayda 10 kitap. Hadi bunu da geçelim. Durum çok daha kötü olsun. Çeyreği bir zaman ayırmış olalım, ben bu hesapla tamamen saçmalıyor olayım, kökü dibinden yanlış bir hesap olmuş olsun, o kadar aptalım ki ben her şeyiyle yanlış bir hesap yapmış olayım ve elimizde kalan zaman yine 5 kitaba yetecek bir süre…

Konunun ve yazımın özü şu arkadaşlar, kitap okumak dediğimiz eylem, aslına bakarsanız çok da zaman alan bir şey değil. Kendinize sürekli bahaneler bulmaktan vazgeçin. Sizin gibi bahane bulanlar tarafından “Ay evet canım çok haklısın bende öyle bende hiç zaman ayıramıyorum…” şeklinde karşılanıyor olabilirsiniz ama kafası çalışan bir insan tarafından bazen komik bazen de yalancı olarak görülüyorsunuz. Sevdiğiniz bir tarzı yakaladığınızda emin olun içer gibi, nefes alır gibi hızlı bir şekilde kitap okumaya başlayacaksınız. İşler çok yoğun kendime zaman ayıramıyorum da demeyin. Madem ayıramıyorsunuz o zaman başka iş bulun. Çünkü bu hayat sizin ve bir daha gelmeyeceksiniz. Zaman ayırmalısınız kendinize. Zaman ayıramıyorum bir bahane olamaz ayırmalısınız çünkü. Eminim bilmem ne ağanın bilmem ne dizisine zaman ayırabilirsiniz ya da bilmem nerde bilmem ne barında zıplamaya. İnsanların müsait zamanları kendi istediklerine daha doğrusu çok istediklerine göre şekilleniyor. Geri kalanlar ise bahane ya da yalan.

Peki, illa okumak zorunda mısınız? Tabi ki hayır okumayabilirsiniz bu sizin kararınız elbette. Ama şunu söylemeliyim kararı bu olanlar için; neler kaçırıyorsunuz bir bilseniz…

Bu arada kitap okuyan her insana entel diye hitap etmeyin bu kimine hakaret gibi gelebiliyor. Yapmayın bunu. İnsanlara isim ya da sıfat takma, ilkokulda kaldı bu zamanda insanları anlayarak, tanıyarak onları değerlendirme zamanı. Uzaktan bakıp, yargıyı koyup devam etmek değil. Bu yolu seçiyorsanız uzaktan baktığınız gibi uzakta da kalınız.

Hepinize bol okumalı günler diliyorum.

Kitap Okumak