Alan Adı Rehberi

Hemen hemen herkesin hayatına giren web siteleri ile gündeme gelen en önemli konulardan biri alan adları. Peki alan adı nedir ne kadar biliyoruz? Alan adı bulmak gerçekten çok zor hele ki etkileyici, işinizi görecek, okunuşu ve yazımı uygun bir alan adı bulmak oldukça zor. Peki alan adlarının yaşam döngüsü nasıl işliyor? diyelim ki bir alan adı alıp bir site yapmak yada yaptırmak istiyorsunuz bu durumda nasıl bir yol izlemelisiniz?
Burada yapılması gereken işlemleri en başından alalım. Bir site yaptırmaya karar verdiniz. Sitenizin adı “websitem” olsun. Bu sizin şahsi sayfanız, blog sayfanız yada şirketinizin sayfası olabilir. Web sitesi yaptırmayı düşündüğünüzde ilk soru bu işi kiminle yapacağınız. Eğer web sayfası yapımı ile ilgili bilginiz yada merakınız varsa sizde yapabilirsiniz tabi ki ama bu işlerle ilgili bir bilginiz yoksa ya serbest çalışan birine yada bir ekibe bu işi vereceksiniz yada bir dijital ajans ile çalışacaksınız. Daha az profesyonel yöntem ise “bizim bilmem kimin oğlu var o anlıyo bu işlerden o yapar ya” gibi sözlere kulak asmak gibi bir hata yapıp sitenizin hayatını daha başlamadan bitireceksiniz ki bu güzel ülkemde oldukça sık karşılaşılan bir durum…

Alan adı, bir ürünün, markanın, tüzel ya da gerçek kişilerin, tanıtımların, ürün satışının, bilgi paylaşımı, haber yayını, seyahat vb. içerikleri paylaşmak için yapılacak olan internet sitelerine kolay erişilmesini, akılda kalmasını sağlayan, karışık ip adresleri yerine kullanılan adlardır.

Alan adı satın alma

Kararınızı verdiniz web sitesi için biri ile çalışacaksınız diyelim ki ama alan adınızı siz yönetmek siz kontrol etmek istiyorsunuz. Eğer çalıştığınız kişiye bu konuda yetki verirseniz sizin yerinize zaten alan adınızı alır gerekli yönlendirmeleri yapar ve sitenizi bu alan adı altında yayınlayabilir. Ama biz burada alan adını sizin yönettiğinizi varsayarak ilerliyoruz. İlk yapmanız gereken işlem bir alan adı tescil firmasından alan adınızı sorgulatmak ve alan adınızı satın almak. Bunun için kullanabileceğiniz birçok servis sağlayıcı firma var. Karar vermeniz gereken bir diğer konu Türkiye içindne bir firma ile mi çalışacaksınız yoksa yurtdışı bir firmadan mı alan adlarınızı alacaksınız. Daha öncesinde yurtiçi ve yurtdışı birçok şirket ile çalışmış tecrübe edinmiş biri olarak şunu çok rahat söyleyebilirim ki yurtdışı firmaları ile artık çalışmanıza gerek yok çünkü yurtiçi firmaları oldukça iyi bir hizmet sunuyorlar. Özellikle panel özellikleri, hızlı yönlendirme, satın alma, tescil süresi vb. hizmetlerde oldukça iyi bir durumdalar. Dahada önemlisi kendi dilinizde hizmet alabileceğiniz canlı destek ve telefon desteği mevcut ki bu hintli çalışanlara derdinizi anlatmaktan çok daha iyi.
Tabi alacağınız firmada ICANN (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) olmasına dikkat edin. Neden derseniz ICANN akredite olmuş bir firmadan alırsanız hizmet kalitesi taahhütlüdür ve aldığınız alan adının tüm kontrolü şahsınıza verilir. ICANN akredite olan kurum direkt firmadır ana yerdir, diğerleri ise sıradan pazarlamacı firmalardır.
Alan adı aldığınız firmada yaşayacağınız sorunlar server yönlendirmesi, alan adı transferinde yaşanan sorunlar, mail dns kayıtları gibi durumlarda sorun yaşayabilirsiniz. Bu tip konularda destek iyi olursa hızlı bir şekilde aksiyon alırsınız yoksa işiniz zorlaşır.

ICANN Web sitesi
ICANN hakkında Türkçe bilgi için
ICANN bulunan firmaların listesi için

Bir alan adını en fazla 1 yıl en fazla ise 10 yıl tescil ettirebilirsiniz. Ülkelere özel olan adlarında ise örneğin .tr ile biten alan adları en fazla 1 en fazla 5 yıl tescil edilebilir.

Firma önerileri

Yurtiçi firmalara örnek verecek olursak:

IHS Telekom
Uzun bir süredir çalışıyorum ve çok memnunum hiçbir sorun ile karşılaşmadım şu zamana kadar ve en önemlisi panelleri gördüğüm diğer tüm yurtiçi panellerden daha iyi. Destek ise gerçekten çok iyi hem hızlı hemde çözüm odaklılar. Kurumsal bir yapıya sahip olduklarından kesinlikle lakayıt bir tavır yok net ve çözüm odaklı yaklaşım sergiliyorlar. DNS hizmeti, sorunsuz alan adı transfer, alışveriş sepeti, hızlı destek, kredi yükleme, mobil uygulama, tek şifre cihazı gibi özellikleri çok iyi. ICANN Akreditesi olan bir firmadır, tavsiye ederim.

İsim Tescil
Birkaç yaptığım web sitesinde çalıştım. Panellerini çok beğenmesemde firma oldukça iyi, hizmet hızlı denebilir. ICANN Akreditesi olan bir firmadır, tavsiye ederim.

Alantron
Dışarıdan destek ile çalıştığım birkaç firmanın alan adı yönetiminde Alantron ile çalıştım. Kullanıcı deneyimi, panel ve hizmet konusunda tatmin olmadım ama bir sorunda yaşamadım. ICANN Akreditesi olan bir firmadır.

Natro
Natro ilede bir ajansın sitelerini yaparken tanıştım. Panelleri ile ilgili iyi birşey söyleyemem, hizmet iyi. ICANN Akreditesi olan bir firmadır.

Türk Ticaret
Çalıştığım bir firmanın alan adı yönetiminde çalıştım. Kullanıcı deneyimi, panel ve hizmet konusunda Alantron gibi tatmin olmadım ama bir sorunda yaşamadım. Fakat forum ve bloglarda servis kalitesinin iyi olmadığı söyleniyor. ICANN Akreditesi olan bir firmadır.

Eğer dahada net bir bilgi isterseniz internetten araştırmanızı tavsiye ederim. özellikle şikayet var sitesine girip şikayetleri ve çzöülme oranlarını takip edebilirsiniz. Bu yazımda yurtdışı alan adı tescil firmalarına çok fazla değinmedim çünkü hemen hemen hepsinde çok sorun yaşadım o yüzden kısaca geçmek istiyorum. Name.com, arvixe.com, godaddy.com, yahoo.com, register.com

Burada tamamen kişisel görüş ve tecrübelerimi paylaşıyorum, herhangi bir çıkar yada reklam peşinde değilim. Taraflı bir çalışma asla benim tarzım değildir, sadece eğer birşey iyi ise ona hakkının verilmesi gerektiğini düşünüyorum.

com.tr uzantılı alan adı satın alma

Ülkemizde sonu .tr ile biten –www.metinyilmaz.com.tr gibi- alan adlarının tahsis işlemleri 1991’den itibaren ODTÜ nic.tr yapmaktadır. 2000 yılından itibaren alan adı verilmesi işlemlerinde “yasama”, “yürütme” ve “yargı” işlevlerini ayırmak adına Ulaştırma Bakanlığı, internet kurulu’ na bağlı olarak çalışan, sektör temsilcilerinin yer aldığı ve 11 kurumsal üyeden oluşan “DNS Çalışma Grubu” oluşturulmuştur. Bu bağlamda, 2000 yılından bu yana DNS Çalışma Grubu politika ve kuralları belirleme (yasama işlevi), ODTÜ ise tahsis (yürütme) işlevini yerine getirmektedir. Birçok kez com.tr uzantılı alan adı alımında çalışmış olduğumodtü ne yazık ki bu konuda bir nevi devlet dairesi mantığı ile çalışmakta. Web, alan adı, server vs. gibi sistemleri eski dönemlerde karşılaştığımız devlet dairesi mantığı ile yönetmeye çalıştığınızda oldukça zahmetli bir süreç başlıyor ne yazık ki. Tabi birde karşınızda destek için öğrenciler olunca iş dahada içinden çıkılmaz bir hale gelebiliyor.

Alan Adı tahsisinde uygulanan kurallar, işleyiş mekanizması ve istenen belgeler ile ilgili bilgiyi nic.tr sitesinden öğrenebilirsiniz.

Kendi ad ve soyadınıza ait alan adınızı (örneğin www.metinyilmaz.com.tr) T.C. Kimlik numarası ile herhangi bir belgeye ihityaç duymadan alabileceğinizi biliyormuydunuz?

Satın alma sonrası

Evet alan adınızı satın aldınız artık herşey bitti mi tabiki hayır… daha çok işimiz var. İlk olarak sitemizi yapabilmek için bir barındırma hizmeti yani daha çok bilinen adı ile hosting almamız gerekmekte. Alan adımızı aldığımız firmanın web sitesinden bize verilen kullanıcı adı ve şifre ile giriş yaptıktan sonra alan adlarım yada benzeri bir buton ile alan adlarımızın olduğu sayfaya geçiyoruz. Bu sayfada “Name Server” adlı bir kısım olmalı bu alan tıkladığımızda karşımıza ns1.serveradi.com ve ns2.serveradi.com şeklinde iki alan gelir. Hosting hizmetini aldığınız da size verilen server adlarını bu alana girmeniz gerekmektedir. Bu alan size verilen server adlarını girdiğinizde alan adınızı bu serverlara yönlendirmiş olacaksınız. Böylece tarayıcısına sitenizin adını yazan bir kullanıcı bu servera yönlenecek bu serverda sizin dosyalarınıza erişecek ve sitenizi görüntüleyecektir.
Alan adı panelimizde yapacağımız ilk işlem bu. Sonrasında yapmamız gereken ise alan adımızın yönetici bilgilerini değiştirmek olacaktır. Alan adınızı kimin üzerine olduğunu öğrenmek için arama yapan biri, bu alana girdiğiniz yönetici bilgilerini görecektir. Örneğin Whois sitesinde bir arama yapıldığında o domainin kime ait olduğunu, hangi servera yönlenmiş olduğunu, tescil süresini görebilirsiniz.

Alan adı panelleri

Bir alan adı panelinde başka neler vardır derseniz eğer size IHS panelinden bir ekran görüntüsü ile anlatabilirim. Aşağıdaki seçenekler hemen hemen her alan adı panelinde aynıdır. IHS Telekom alan adları, server, mail, SSL vb konularda oldukça detaylı eğitim videoları hazırlamış. Bu videolardan çok daha detaylı bilgi alınabilir. Eğitim Videoları
Sürekli olarak IHS diyorum yanlış anlaşılmasın sadece uzun zamandır çalıştığım ve memnun kaldığım firma olduğu için örnek verdim ve panelini gösterdim.

Kontrat Yenile: Alan adınızın süresini uzatmak için
Otomatik Ödeme: Alan adınızın süresi bitmeden otomatik olarak sistem tarafındna yenilenmesi
Hosting Paketi Satın Al: Alan adınız için barındırma yani hosting hizmeti satın alabilmeniz için bir kısayol
Fatura Bilgileri: Fatura bilgilerinizin bulunduğu alan
Alan Adı Taşıma: Alan adınızı farklı bir IHS hesabına taşıma
Yönetici Bilgileri: Alan adının yöneticisine ait bilgilerin yer aldığı alan. Genelde ad soyad, adres, telefon vb. bilgiler yer alır.
Destek Talebi: Yardım alabilmeniz için bir kısayol
Domain Kullanıcısı: Alan adı için kullanıcı atamanız için bir kısayol
Alan Adı Transfer: Alan adınızı farklı bir firmaya transfer edebilmeniz için alan adının transfer kodunu kendinize göndermeniz için
Alan Adı Kilidi: Alan adınızın transferlere karşı koruma kilidi
Name Server Değiştir: Alan adınızı bir servera yönlendirmeniz için gereken alan
URL Yönlendirme: Alan adınızı tıklayanları farklı bir alan adına yani web sitesine yönlendirme için kullanılan hizmet
Park Sayfası: Alan adınızı parka yani beklemeye alma sayfasına yönlendirme
E-Posta Yönlendirme: Alan adınızın e-postalarını farklı bir hizmet sağlayıcıya yönlendirme
DNS Zone Servisi: Alan adınıza ait DNS leri yönetebileceğiniz alan. CNAME, MX, TXT A kaydı gibi kayıtları yönetebilirsiniz
Name Server Oluştur: Yeni bir name server oluşturma

Alan adı transferleri

Alan adı transferlerinde firma çok önemli. Çünkü transfer için gereken onayların, kodların hızlı bir şekilde gelmesi ve transfer işleminin başlaması firmanın hızına bağlı. Eğer aynı firma üzerinde farklı bir hesaba transfer yapmıyorsanız, farklı bir firmaya transfer yapıyorsanız bu işlem biraz sıkıntılı olabiliyor. Bu konuda IHS ve Arvixe beni şu zamana kadar hiç üzmeyen iki firma oldu.
Transfer adımları ise şu şekilde:
1 – Transfer edilmek istenen alan adının domain kilidi kaldırılır
2 – Transfer edilmek istenen alan adının transfer kodu (domain authorization code) panel üzerinden yada şirketten istenir.
3 – Transfer edilmek istenen firmanın panelinden alan adı transfer etme kısmı bulunur ve alan adı yazılır
4 – Eğer alan adı kilitli değilse bizden transfer kodunu ister, bu kodu yazdığımızda süreç başlar
5 – Alan adının yöneticisine mail gider otomatik olarak. Bu alan adınızın transferine onay veriyormusunuz diye bir mail gelir admin bunu mailin içindeki onay linkine tıklayarak onaylarsa işlem hemen başlar en fazla 7 gün sonra transfer gerçekleşir. Eğer maildeki onay linkine tıklanmazsa sistem 7-14 gün arası bir süre verir ve alan adı bu sürede transfer olur. Maildeki onaylamıyorum linkine tıklanırsa işlem iptal edilmiş olur transfer olmaz.

Süresi biten alan adları

Alan adınızın yenileme zamanını geçirirseniz işte o zaman sıkıntılı bir süreç başlar. Burada dikkatli olması gereken sizsiniz çünkü çalıştığınız firma mutlaka size uyarı mailleri gönderecektir. Eğer siz bunları kulak arkası yaparsanız alan adınız “expired” olur yani süresi biter. Bu durumda şöyle bir süreç başlar. Alan adının tescil süresi bittikten sonra 40 gün boyunca yenileme işlemini gerçekleştirmeniz beklenir. Eğer yenilemeyi yapmazsanız 40 gün sonra alan adı silinme işlemi başlar, silme tamamlandıktan 35-40 gün sonra ilk gelen alır prensibi ile alan adı tekrar tescile açılır. Bu zamandan önce almak isterseniz eğer yada yenilemek isterseniz 80$ ile 300$ arasında değişen ücretler talep ediliyor. Tabi bu süreler bazen değişiklik gösterebiliyor. Örneğin Enom firması etkinleştirme için 30 gün süre veriyor bu süre geçtikten sonrada silme işlemi için 30-40 gün arası bir zaman bekliyor. En fazla 60-70 gün beklemeniz gerekiyor alan adınız geri almak için. GoDaddy ise 18 gün ödemenizi bekliyor silinmesi için ise 24 gün geçmesini bekliyor ve ortalama 40-45 gün gibi bir sürede alan adını yeniden kullanıma açıyor. Yani GoDaddy bu konuda oldukça aceleci davranıyor ki bu bazen güzel bazen ise kötü olabiliyor.
Süresi dolan alan adlarını kontrol etmeniz için SaveSpell adlı site oldukça işinize yarayacaktır.

Tescil sürenizin bitiminden itibaren 30 gün yenilemesseniz haklarınızı kaybedersiniz ve sonrasında “Redemption Period” girer ve alan adınızı yeniden almak için 80$ ile 300$ arasında bir rakam ödemeniz gerekir. Yada silinmeyi bekleyerek yeniden kayıt ettirilebilir olması için 30 gün daha beklersiniz ve ilk gelen alır ile alan adınızı almaya çalışırsınız.

Her türlü sorunuz için lütfen yazınız, vakit buldukça cevaplamaya çalışırım.

Yararlı olması dileklerimle.